แม้ว่า Big Mac ถูกมองว่ามันเป็นอาหารขยะ แต่มันก็ยังเป็นที่รู้จักและชื่นชอบของคนทั่วโลก ว่าแต่คุณรู้ไหมว่า Big Mac ก็เป็นตัวชี้วัดทางเศรษฐกิจด้วยนะ?
อ่านบทความนี้เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับดัชนี Big Mac ความหมายของมัน ต้นกำเนิดของมัน และวิธีที่คุณสามารถนำมันไปใช้ในการเทรด
เนื้อวัวสองชิ้น
ไม่ว่าคุณจะอาศัยอยู่ที่ไหน – โตเกียว มอสโก โคลอมโบ หรือออสโล – คุณก็สามารถเดินไปยังแมคโดนัลด์สาขาที่ใกล้ที่สุด แล้วเพลิดเพลินกับเนื้อวัวสองชิ้น ผักกาดหอม ชีส แตงกวาดอง และหัวหอม ที่ถูกเคลือบด้วยซอสพิเศษและประกบด้วยขนมปังสองชิ้น คุณจะได้ลิ้มรส Big Mac – ความสุขราว 500 แคลอรี่ หรืออาจจะไม่ก็ได้ ขึ้นอยู่กับนิสัยการกินของคุณ
แม้ Big Mac จะมีหน้าตา ขนาด และปริมาณแคลอรี่ที่แตกต่างกันเล็กน้อยในแต่ละประเทศ แต่สูตรพื้นฐานของแฮมเบอร์เกอร์ที่โด่งดังที่สุดในโลกนี้ก็ยังคงเหมือนเดิม
ส่วนประกอบของ Big Mac นั้นเป็นอาหารทั่วไปที่หาซื้อได้ในหลายประเทศ ซึ่งลูกค้ามักซื้อเป็นประจำในร้านขายของท้องถิ่น เช่น หัวหอม เนื้อสัตว์ ผักกาดหอม ชีส แตงกวาดอง ฯลฯ คุณจึงอาจเรียกมันว่าตะกร้าสินค้าสำเร็จรูปก็ได้ นี่คือเหตุผลที่ในช่วงกลางทศวรรษที่ 80 นิตยสาร The Economist เลือกใช้ราคาของเบอร์เกอร์นี้เป็นเครื่องมือง่าย ๆ ในการวิเคราะห์สกุลเงิน
แนะนำดัชนี Big Mac
ดัชนี Big Mac ได้ถูกคิดค้นขึ้นในปี 1986 โดยนิตยสาร The Economist ซึ่งเป็นหนึ่งในนิตยสารที่มีอิทธิพลที่สุดด้านธุรกิจระหว่างประเทศ การเมือง เทคโนโลยี และวัฒนธรรม
ด้วยประวัติศาสตร์ที่ยาวนานกว่า 170 ปี The Economist จึงได้รับการยอมรับว่าเป็นมาตรฐานระดับทองคำของการรายงานข่าวเศรษฐกิจและกิจการโลก ซึ่งทีมงานของนิตยสารประกอบด้วยนักข่าวที่มีความสามารถและได้รับการฝึกฝนมาเป็นอย่างดี
ตลอดระยะเวลาที่มีอยู่ The Economist ได้แนะนำดัชนีต่าง ๆ เช่น ดัชนี Democracy ดัชนี Glass Ceiling ดัชนี Most Dangerous Cities ดัชนี Commodity Price และ ดัชนี Big Mac โดยดัชนี Big Mac จะอาศัยราคาของ Big Mac ในประเทศต่าง ๆ เพื่อประเมินมูลค่าเงินตราให้แม่นยำยิ่งขึ้น
สมมติว่าเรามีสองประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกาและจีน เราเปรียบเทียบราคา Big Mac ในทั้งสองประเทศด้วยสกุลเงินท้องถิ่น ความแตกต่างในราคา จะทำให้เราได้อัตราแลกเปลี่ยน Big Mac ซึ่งมักจะแตกต่างจากสิ่งที่เราได้จากแหล่งข้อมูลที่เป็นทางการ จากนั้นเรา0tสามารถบอกได้ว่าสกุลเงินนั้นมีมูลค่าสูงเกินไปหรือต่ำเกินไป
หากใช้ อัตราแลกเปลี่ยน Big Mac ระหว่างดอลลาร์สหรัฐกับหยวนจีน เราจะได้สัดส่วนประมาณ 1:4 โดย Big Mac จะมีราคา $5.29 ในสหรัฐอเมริกาและ ¥25.63 ในจีน ผลลัพธ์นี้ให้แนวทางใหม่ว่าหยวนจีนควรมีมูลค่าเท่าไร: ¥4.84 ต่อ $1 เทียบกับอัตราแลกเปลี่ยนอย่างเป็นทางการที่ ¥7.28 ต่อ $1
วิธีการแบบอาหารการกินนี้ยังถูกเรียกว่า Burgernomics มันเป็นแนวทางที่อิงตามทฤษฎี PPP (Purchasing Power Parity) หรือ "ความเท่าเทียมของอำนาจการซื้อ" ที่กล่าวว่าอัตราแลกเปลี่ยนควรถูกปรับจนราคาของสินค้าและบริการเดียวกันในสองประเทศเท่ากัน ซึ่งในกรณีนี้ ตะกร้าสินค้าที่ใช้วัดก็คือ Big Mac นั่นเอง
ดัชนี Big Mac แสดงให้เห็นอะไรบ้าง?
แม้ว่าดัชนี Big Mac แทบจะไม่สามารถเรียกได้ว่าเป็นเครื่องมือที่แม่นยำในการระบุมูลค่าของสกุลเงิน แต่ข้อมูลก็สามารถให้ผลลัพธ์และแนวคิดที่เหนือความคาดหมายได้
ตัวอย่างเช่น ตามข้อมูลของดัชนีบิกแมค รูเบิลรัสเซียมีมูลค่าต่ำกว่าความเป็นจริงประมาณ 59% ตามข้อมูลล่าสุด $1 จะมีมูลค่าประมาณ 85 รูเบิล แต่ Big Mac ในรัสเซียมีราคาเพียง $2.18 เท่านั้น จากมุมมองของดัชนี Big Mac $1 ควรมีมูลค่าเพียง 35 รูเบิล เท่านั้น
ราคา Big Mac ที่ถูกที่สุดในโลกนั้นอยู่ที่ไต้หวัน ตามมาด้วยอินโดนีเซีย อินเดีย อียิปต์ แอฟริกาใต้ และฟิลิปปินส์
ส่วนสกุลเงินอื่น ๆ ที่ถูกประเมินต่ำกว่าความเป็นจริง ได้แก่ ลีราตุรกี (Turkish lira) ปอนด์เลบานอน (Lebanese pound) ริงกิตมาเลเซีย (Malaysian ringgit) รูเปียห์อินโดนีเซีย (Indonesian rupiah) และเลโวโรมาเนีย (Romanian leu)
ดัชนีบิกแมค (Big Mac Index) ชี้ให้เห็นว่าสกุลเงินฟรังก์สวิส (Swiss franc) เป็นสกุลเงินที่ถูกประเมินมุลค่าสูงเกินจริงมากที่สุดในโลก โดย Big Mac จะมีราคา $8.98 ในสวิตเซอร์แลนด์ ด้วยอัตราดัชนี Big Mac ที่ 1.7 ฟรังก์ต่อดอลลาร์ อย่างไรก็ตาม ตลาดอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราระบุว่าอัตรา USD/CHF อยู่ที่ 0.88 ซึ่งหมายความว่าสกุลเงินสวิสมีมูลค่าสูงเกินจริงถึง 49.3% หากเราลดทอนหลักเศรษฐศาสตร์ให้ง่าย โดยไม่พิจารณาข้อมูลและปัจจัยอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
เราสามารถใช้การเปรียบเทียบราคา Big Mac กับการเทรดได้ไหม?
แม้จะมีชื่อที่ฟังดูตลก แต่ดัชนี Big Mac และ Burgernomics ไม่ได้เป็นเพียงวิธีเล่น ๆ เกี่ยวกับเศรษฐกิจเท่านั้น ตลอดหลายปีที่ผ่านมา สิ่งเหล่านี้ได้กลายเป็นมาตรฐานระดับโลกไปแล้ว ปัจจุบัน หนังสือเรียนทางเศรษฐศาสตร์หลายเล่มและงานวิชาการมากมายได้รวมดัชนีนี้ไว้เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับการเปรียบเทียบค่าเงิน