FBS promosyonuna katılın
Spot işlem, dayanak varlığı hemen almak amacıyla, spot fiyat adı verilen cari piyasa fiyatından varlık alıp satma yöntemidir. Spot piyasa işlemi, düşük spread oranları ve son kullanma tarihi olmayan kısa vadeli pozisyonlar alabildikleri için güniçi işlemciler arasında popülerdir.
Spot işlemciler, değer kazanacaklarını umarak varlık satın alıp, piyasada kâr etmeye çalışırlar. Daha sonra varlıklarını, fiyat yükseldiğinde kâr etmek için spot piyasada satabilirler. Spot işlemciler piyasada kısa pozisyon da alabilirler. Bu süreç, finansal varlıkların satılmasını ve fiyatı düştüğünde geri alınmasını içerir.
Spot borsalardaki işlem türleri, tamamlanma hızı ilkesi ile ayırt edilir.
Lütfen tüm işlem koşullarının iş günlerinde hesaplandığını unutmayın. Bunu anlamak, özellikle haftanın sonunda Cuma günü TOM ve SPT işlemleri yaparken önemlidir.
Genel olarak, spot işlem yapabileceğiniz iki farklı piyasa türü vardır. Bunlar tezgah üstü piyasalar ve NYSE veya Nasdaq gibi büyük piyasa borsalarıdır.
OTC işlemi, doğrudan brokerlar, işlemciler ve dealer arasında gerçekleştirilen finansal varlıklar ve menkul kıymetlerdeki bir tür spot işlemdir.
Başka bir deyişle, varlıklar, ne merkezi borsalarda, ne de broker-dealer ağları aracılığıyla alınıp satılmaktadır. OTC piyasalarının bu doğası, Forex işlemlerini günde 24 saat kullanılabilir kılan şeydir. Ayrıca, tezgah üstü işlemler, standartlaştırılmış finansal ürünlerin işlemlerinin ötesine geçebilir: OTC piyasasında farklı sözleşme boyutları olabilir. Son olarak, merkezi bir otorite olmadığı için taraflardan her biri karşı tarafla ilgili kredi riskiyle karşı karşıya kalabilir. Piyasa yapıcılar olarak da bilinen dealers, kendi envanterlerinden finansal enstrümanlar alıp satarlar.
Merkezi bir borsa, Forex, emtialar ve kripto para birimleri gibi varlıkların işlemlerini yönetir. Borsa, piyasa katılımcıları ile işlem gören varlıkların koruyucusu arasında bir aracı görevi görür. Merkezi borsayı kullanabilmek için, işlem yapmak istediğiniz fiat para birimi veya kripto para birimlerinin hesabınızda olması gerekir.
Başlıca piyasa borsaları arasında ABD'deki NYSE ve Nasdaq gibi dünyaca ünlü piyasaların yanı sıra Londra Menkul Kıymetler Borsası (LSE), Şanghay Menkul Kıymetler Borsası (SSE) ve Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası (HKSE) gibi diğer küresel piyasalar da yer almaktadır. Tüm büyük piyasalarda, yatırımcılar anında teslimat ve ödeme için spot işlem yapabilirler.
Spot işlemlerin tersine, anında ödeme yapılmayan ve yatırımın teslim edilmediği bir işlemdir. Sadece belirli fiyatlarda ve önceden belirlenmiş zaman dilimlerinde yatırım yapmak isteyen yatırımcılar, aşağıdaki gibi türev sözleşmelerine yatırım yapabilir:
Opsiyon sözleşmeleri, sahibine önceden belirlenmiş bir fiyat ve tarihte bir menkul kıymeti satın alma yükümlülüğü değil ama hakkı veren sözleşmelerdir.
Vadeli işlem sözleşmeleri, önceden belirlenmiş sayıda menkul kıymeti belirli bir fiyattan ve gelecekte satın almak veya satmak için yapılan sözleşmelerdir.
Ne opsiyonlar ne de vadeli işlem sözleşmeleri, temel alınan menkul kıymetin gerçek sahipliğini teşkil etmez. Bunun yerine, iki taraf arasında menkul kıymetleri daha sonraki bir tarihte almak veya satmak için yapılan sözleşmelerdir.
Spot işlemi ve marj işlemi arasındaki fark, riske karşı olan getiridedir. Bunu, oldukça basit olan spot işlemi ile elde edersiniz: Doğrudan bir borsada varlık satın alır veya satarsınız. Bir kere satın aldığınızda veya sattığınızda, emir gerçekleştirilir ve aldığınız şeye sahip olursunuz.
Öte yandan marj üzerinden işlem yapmak daha karmaşık ve çok daha risklidir. Bununla birlikte, potansiyel getirileri, spot işlemlerden çok daha yüksektir. Teminat işlemlerinde risk ve getiri ölçeği tipik olarak 2x ile 100x arasındadır. Marj işlemi sırasında, çoğu broker, 20x kaldıraç veya 1:20'ye kadar işlem yapmanıza izin verse de bazıları 100x veya 1:100'e kadar da çıkabilir. En son oranda, 100$ ile işlem yapabilir ve 9.900$'ı borç alarak 10.000$ satın alabilirsiniz.
Nedeni basit: Yükselen veya düşen bir varlığın fiyatı üzerinden işlem yapmak için borç para alırsınız. Eğer haklıysanız, harika! Krediyi geri ödersiniz ve yalnızca kendi paranızla işlem yaparak elde edebileceğinizden çok daha fazla kâr elde edersiniz. Ancak, eğer yanılıyorsanız, ödünç aldığınız tutarı, ayrıca faiz ve işlem ücretlerini de brokera borçlanırsınız.
Bir dereceye kadar, marj işlemleri spot işlemlere benzer. Ancak, spot piyasada görülen aynı volatilite, marj işlemlerinde kaldıraçlı pozisyonlar tarafında daha da kötüleşerek, daha küçük yatırımları maliyetler ve getiriler açısından daha riskli hale getirir.
Eğer marj işlemi yapıyorsanız, marj seviyesi düştüğünde, pozisyona daha fazla teminat (veya daha düşük kaldıraç) uygulanması gerektiğini anlamalısınız. Buna teminat çağrısı denir. Kaldıraç oranı ne kadar yüksek olursa, teminat seviyesi o kadar hızlı düşebilir.
Bununla birlikte, eğer marj işlemi başarılı olursa, yüksek kaldıraç oranları, işlemcilerin nispeten hızlı bir şekilde yüksek başarı seviyelerine ulaşmalarına yardımcı olabilir. Örneğin, işlemciler genellikle 2x ila 10x aralığında işlem yapabilir ve neredeyse iki kattan, devasa boyutlara kadar değişen kârlar elde edebilirler.
GBPUSD döviz çifti ile işlem açmak istediğinizi varsayalım. Mevcut fiyat 1.35250 ve işlem stratejinize göre fiyatın yükseleceğini düşünüyorsunuz. 1.35250'den satın alırsınız ve puan başına ne kadar risk almak istediğinizi seçersiniz. Eğer puan başına 1$ riske atarsanız, fiyat her bir puan yukarı veya aşağı hareket ettiğinde, 1 dolar kazanır veya kaybedersiniz. Eğer fiyat 1.3600'e yükselirse, işlem 750$ (750 puan x 1$) kâr getirecektir. Eğer fiyat 1.3500'e düşerse, işlem 250$ (250 puan x 1$) zarar eder.
İşlemciler, Zararı Durdur ve Kârı Al emirleriyle ne zaman zararı keseceklerini ve ne zaman kâr edeceklerini kontrol edebilirler. Opsiyonel olarak işlem yaparken döviz çifti üzerinde al veya sat butonuna tıklayarak bu emirler için fiyat belirleyebilirsiniz.